మాలిక పత్రిక

 

రచన:  జెజ్జాల కృష్ణ మోహన రావు

 

కందగీతి – బేసి పాదములు – తేటగీతి మొదటి మూడు గణములు, సరి పాదములు – తేటగీతి పాదము

ప్రేమ యామనిన్ బెంపొందు

ప్రేమ నీరామనిన్ నిండి – పెల్లుబుకును

ప్రేమ శిశిరపు రంగులౌ

ప్రేమ హేమంత కాలపు – వెచ్చదనము

 

కమలగీతి – సూ/సూ/సూ – సూ/సూ

రవి వెలుంగు తగ్గె – రాత్రి హెచ్చె

భువిని చెట్టులెల్ల – మ్రోడువారె

దివిని పులుఁగు వలను – దెసకుఁ బోయె

అవుర హిమము గురియు – నవనిపైన

 

కవికంఠభూషణము – స/జ/స/స/స/జ/గ 19 అతిధృతి 177900 (ప్రాసయతి)

మలపైన మంచు – చలి నిండెను గం-బళ మొండు కావలెన్

జలిలోన వేడిఁ – గలిగించఁగఁ గౌ-గిలి నాకు నీవలెన్

మెలెమెల్లగాను – నళిణేక్షణ న-న్నలరించ రావలెన్

జలి పారిపోవు – వలపందున వె-న్నెలఁ జిల్కి పోవలెన్

 

కాంచన – భ/న/య/లల UIIII – IIU UII 11 త్రిష్టుప్పు 1663

మంచు విరులు – మణులై పూచెను

కాంచన రవి – కళలన్ దోఁచెను

చంచలముగ – జలముల్ బారఁగ

కాంచ నుషయు – కవితాకారము

 

కుముద – న/భ/న/భ/న/న/న/లగ III UII III UII – III IIII IIIU 23 వికృతి 4193684

మలలపై మెల కురిసె వెన్నెల – మసృణ హిమములు మెఱయఁగా

కొలనిపై మెల కురిసె వెన్నెల – కుముదములు పలు తడియఁగా

వెలఁదిపై మెల కురిసె వెన్నెల – విరుల సరములు వెలుఁగఁగా

కలలపై మెల కురిసె వెన్నెల – కవనములు పలు చెలఁగఁగా

 

గీతిక – బేసి పాదములు – ఇం/సూ/ఇం, సరి పాదములు – ఇం/ఇం – సూ/ఇం

సుమముతో రంగవల్లులే

యమరు నీ మనసులో – నమరవల్లిగా

హిమముతో స్ఫటికవల్లులే

యిముడు నీ మనసులో – హేమవల్లిగా

 

గీతికాకందము – బేసి పాదములు – ఇం/సూ/ఇం, సరి పాదములు – ఇం/ఇం/సూ – సూ/ఇం

గీతికాకంద మందమై

ప్రీతితో వ్రాయనా నీకుఁ – బ్రేమఁ బాడనా

శీతల మ్మయ్యె భూమి, యీ

చేతమో యయ్యెఁగా వేడి – చెలియ తియ్యఁగా

 

గుణ “వృత్త్తము” – 1,2,4 పాదములు – చ/చ/చ/గ, 3 పాదము – చ/చ/చ/భ

కలలో వ్రాసిన – కవితయు నా

యలలో యనఁగా – నలరెనుగా

మలపైఁ దెల్లని – మంచు హసించెను

తళతళ లాడుచుఁ – దళుకులతో

 

చమరీచర – న/న/ర/న/ర III III UI – UIII UIU 15 అష్టి 11968

కలల కడలిలోనఁ – గామమణు లుండునా

మలల పయిన మంచు – మానికము లుండునా

శిలల హృదయమందుఁ – జేతనము లుండునా

పిలుపు సడులయందుఁ – బ్రేముడియు నుండునా

 

చామరము – ర/జ/గ UI UI UIU 7 ఉష్ణిక్కు 43

నింగిలోని యంచులా

శృంగమందు మంచులా

భృంగమందు వన్నెలా

రంగులందుఁ జిన్నెలా

మ్రంగు పూలతీగలా

గంగనీటి పొంగులా

కొంగ ఱెక్క ఱింగులా

నన్ గనంగ రా హలా

 

జగతీకందము – ప్రతి పాదారాంభములో జ-గణము, మిగిలినవి కంద పద్యపు లక్షణములు

దిగంతమం దుదయించెను

జగమ్మునకు వెలుఁగు నిచ్చు – సవితృఁడు మఱలన్

నగమ్ము వెలింగె మణులన

జిగేలుమని హిమము మెఱయఁ – జెలువముతోడన్

 

జలదరసితా – న/స/య/య/లగ IIIII UIU – UIU UIU 14 శక్వరి 4704

గగనమునఁ జంద్రుఁడా – కంటివా నావిభున్

పొగలవలె మంచులో – మోహనుం డెక్కడో

రగిలె నొక జ్వాలయే – రాత్రి యీ డెందమం

దగపడఁడు వాఁడు నా – యాశలే ధూపమా

 

తేటగీతి –

రంగు రంగుల టోపీల – హంగు మీఱ
దాల్చి రాచిన్ని పిల్లలు – దలలపైనఁ
గేక వేసిరి చెంపలఁ – గెంపు లలర
మంచు బంతుల నాడిరి – మలసి కలిసి

 

తేటగీతి వద్యము – (వద్యము – వచన పద్యము)

కరిగిపోయాయి మెల్లగా

కళ్ల యెదుట కనబడే మంచు కుప్పలు

కలుగుతుంది మనకు సందేహము

అసలు మంచు

రెండు రోజులకు ముందు పడినదా

రుజువు లేదు

 

అసంపూర్ణ తేటగీతి వద్యము – (వద్యము – వచన పద్యము)

వదలినది అనుకొన్నాము

వదలలేదు

నేను ఉన్నాను అంటుంది

మేను చలికి వణికి పోతుంది ఇంకా

చివరికి గెలుపు చలికి

హేమంత ఋతువుకు!

 

తేటగీతి – మధురగీతి (త్ర్యస్రగతిలో)

మధురగీతి – సూ/సూ/సూ – సూ/సూ/సూ

తేటగీతి – సూ/ఇం/ఇం – సూ/సూ

మమత నిండిన చిన – మాట – మధురతరము

కమలనేత్రుఁడు నను – గాంచఁ – గలుగు వరము

హిమము గురిసెను ధర-యెల్ల – హేమమయము

రమణ రా గృహమవ – రమ్య – రాసమయము

 

తేఁటిబోటి – ఆటవెలఁది బేసిపాదము + చంద్రగణము – సూ/సూ/సూ – ఇం/ఇం – చం

చెంగుమంచు నడచు – చిన్న దూడలు లేవు – సీమయందు

చెఱకు లేదు పళ్ల – కొఱకఁగా నిచ్చట – దొఱకవే

భోగి మంట లేదు – ప్రొద్దుట వాకిలి – ముందు జూడ

నిది ప్రతీచి, ధవళ – హిమము నిండిన దీర్ఘ – హేమంతము

 

దమనక – న/న/న/లగ 11 త్రిష్టుప్పు 1024

త్ర్యస్ర గతిలో – III III – III IU

సుమము విరియ – సొగసు గదా

హిమము గురియ – హితవు గదా

విమల మతియు – వెలుఁగు గదా

కమలనయనుఁ – గనుము సదా

 

పై పద్యమే చతురస్ర గతిలో – IIII IIII IIU

సుమములు విరియఁగ సొగసుల్

హిమములు గురియఁగ హితవుల్

విమలము మతి యవ వెలుఁగుల్

గమలపు చెలువము గనులన్

 

ద్విపద – ఇం/ఇం – ఇం/సూ

కురియుచుండెను మంచు – కుప్పలై చూడు
మురియుచుండుట యింట – మోదమే నేఁడు
బడి మూఁతపడ నేఁడు – బాగుబాగనిరి
విడకుండ టీవీని – బిల్లలు గనిరి

 

ఏ చిత్రకారుండు – నెట్లు చిత్రించె

యీ చిత్రమును జాల – యింపు మీఱంగ

 

ఈ హేమలతలందు – నెంతయో సొంపు

నీహారహారమ్ము – నిండు సౌష్ఠవము

 

నటహంస – ర/త/న/స/గ UIU UUI – IIIII UU 13 అతిజగతి 2019

ఆడనా నృత్యమ్ము – నతి మధుర రీతిన్

పాడనా గీతమ్ముఁ – బరవశము సేయన్

నేఁడు హేమంతమ్ము – నిశి బిలుచుచుండెన్

నేఁడు రా నన్ గూడ – నెనరు మది నిండున్

 

నవవత్సర – న/వ/వ/త/స/ర లేక న/జ/మ/న/త/గ  IIII UIU – UUI IIU UIU 16 అష్టి 20016

హిమములు రాలఁగా – నీభూమి ధవళ మ్మయ్యెఁగా

సుమతతి యింటిలో – సొంపార విరియన్ రంగులే

ద్యుమణియు వెచ్చఁగా – ద్యోతమ్ము నొసగన్ హాయియే

రమణియు రమ్యమై – రాగమ్ము పలుకన్ జందమే