విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య ఎవరికి ఎవరు దిక్కు? వచ్చేటప్పుడు భూమిపైకి ఒంటరిగా వస్తున్నాము. వెళ్ళేటప్పుడు ఒంటరిగానే వెళ్తున్నాం. ఎవరికి ఎవరు? ఈ బంధాలన్నీ అశాశ్వతం. అక్కడా ఇక్కడా ఆ శ్రీనివాసుడే మనకు దిక్కుయై రక్షిస్తున్నాడన్న విషయం మరవకండి అని ప్రభోదిస్తున్నాడు అన్నమయ్య ఈ కీర్తనలో. కీర్తన: పల్లవి: ఎవ్వరు గల రెవ్వరికి ఇవ్వల నవ్వల నితఁడే కాక ॥పల్లవి॥ చ.1. ముద్ద సేసినటు మొదలఁ గడుపులోఁ బెద్దగాఁ దాఁ బెరుగునాఁడు ఒద్దనెవ్వరుండిరొకరైనా ఒద్దికైన బంధుఁడొకఁడేకాక ॥ఎవ్వ॥ చ.2 […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య ఈ త్రిభువనాలలో శ్రీహరిని మ్రొక్కని వారెవరు? మునులు, ఋషులు నీకై ఎన్నో సంవత్సరములు కఠోర దీక్షతో తపమాచరించారు. కొందరు సప్త ఋషులలో స్థానం సంపాదించారు. కొందరిని రకరకాల పరీక్షలకు గురి చేస్తావు. కొందరిని వెంటనే అక్కున చేర్చుకుని కైవల్యం ప్రసాదిస్తావు. ఏదైనా వారి జన్మ కర్మలు పరిపక్వం కానిదే మోక్షం రాదు గదా స్వామీ! మానవులనే కాదు జగత్తులో ఉన్న అన్ని జంతువుల ఎడ ప్రేమ చూపిస్తావు. నీవు జగత్పాలకుడవు శ్రీనివాసా! అంటూ […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య   మానవుడు కన్ను, ముక్కు, చెవి, చర్మము, నోరు అనే పంచేంద్రియాలకు లోబడి వ్యవహరిస్తుంటాడు. కాలం గడిచే కొద్దీ వీటిపై వ్యామోహం పెరుగుతూ ఉంటుంది. వాటికి బానిసలై వ్యవహరిస్తాం. కానీ వీటిని ఎలా జయించాలి?  అని ఈ కీర్తనలోవాపోతున్నాడు అన్నమయ్య.   కీర్తన: పల్లవి: ఎట్టు గెలుతు బంచేంద్రియముల నే బట్టరానిఘనబలవంతములు   చ.1. కడునిసుమంతలు కన్నులచూపులు ముడుగక మిన్నులు ముట్టెడిని విడువక సూక్ష్మపువీనులు యివిగో బడిబడి నాదబ్రహ్మము మోచె           ॥ […]

అన్నమయ్య ఆధ్యాత్మికానందలహరి – 35   విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య ఈ కీర్తనలో అన్నమయ్య వాదన బహు చిత్రవిచిత్రంగా ఉంటుంది. మనిషి యొక్క పాపపుణ్యాలకు కారణమైనది మనసు. ఆ మనస్సును నియంత్రించేది భగవంతుడే కదా!  అలాంటప్పుడు పాప పుణ్యాలను చేయించే బుద్ధిని  తప్పు మానవులది ఎలా అవుతుంది?  అందువల్ల ఆయన్నే అడగాలి. మనం చనిపోయాక మన పాపపుణ్యాల చిట్టా చిత్రగుప్తునిచే            చదివించి యమధర్మరాజు శిక్షించే పద్ధతిని ప్రశ్నిస్తున్నాడు అన్నమయ్య. చిత్తగించండి. కీర్తన: పల్లవి: అతని నడుగవో చిత్రగుప్త […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య అన్నమయ్య శ్రీనివాసునికి ప్రశ్నల వర్షం కురిపిస్తున్నాడు. స్వామీ నీలీలలు మాకు ఎన్నటికీ అర్ధం కావు. ఒకడు నిన్ను నిరంతరం కీర్తిస్తూనే ఉంటాడు. కానీ మరొకనికి సులభంగా కైవల్య పధం దక్కుతుంది. కొందరు భక్తులను అష్టకష్టాల పాలు చేస్తావు. మరొకరికి చిటికెలో సద్గతులు కలిగిస్తావు. ఏమిటి నీ మాయ మా లాంటి సామాన్యులు ఎలా అర్ధం చేసుకోవాలి అంటూ అడుగుతున్నాడు. కీర్తన: పల్లవి: పాటెల్లా నొక్కచో నుండు; భాగ్య మొక్కచోనుండు యీటు వెట్టి పెద్దతనా […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య “బాలస్తావత్‌ క్రీడాసక్తః – తరుణస్తావత్‌ తరుణీ సక్తః – వృద్ధస్తావత్‌ చింతాసక్తః – పరమే బ్రహ్మణి కో పినసక్తః” ఈ దేహాన్ని గురించి, దాని యదార్థ తత్వాన్ని గురించి తెలుసుకోలేని సామాన్యులు జీవితాన్ని ఎలా వ్యర్థం చేసుకుంటున్నారో ఆది శంకరులు తెలిపిన శ్లోకమిది. ‘మోహముద్గరం’ గా పేరొందిన 31 శ్లోకాల ‘భజగోవిందం’లోని ఏడో శ్లోకం యిది. మానవుడు.. బాల్యంలో ఆటపాటల మీద ఆసక్తితో ఉంటాడు. యౌవనంలో స్త్రీల పట్ల ఆసక్తి కలిగి ఉంటాడు. […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య భగవంతుని సాన్నిధ్యంలో నిరంతరం నిలిచేందుకు, తరించేందుకు ఒక్కొక్కరిది ఒక్కో మార్గం. వాటిలో ముఖ్యమైన వాటిని నవవిధ భక్తులుగా పేర్కొన్నది భాగవత పురాణం. భగవంతుని లీలలను పాడుతూ, ఆడుతూ మైమరచి… తానను తానే కీర్తించుకుంటున్నానంతగా భగవంతునిలో లీనమవ్వడమే కీర్తనం. భారతదేశంలో భక్తి సామాన్యులకు మరింత చేరువయ్యేందుకు తోడ్పడిన ‘భక్తి ఉద్యమం’లో కీర్తనం ఒక ముఖ్య భాగమై నిలిచింది. భరతఖండంలో మీరా, తుకారాం, చైతన్య మహాప్రభు మొదలుకొని మన తెలుగునాట అన్నమయ్య, రామదాసు, త్యాగయ్య వరకూ […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య అన్నమయ్య ఆధ్యాత్మికానందలహరి – 30   విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య “కర్మణ్యే వాధికా రస్తే మా ఫలేషు కదాచన । మా కర్మ ఫల హేతురభుహ, మాఁ తే సంగోత్స్వ కర్మణ్యే। (సాంఖ్య యోగము–భగవద్గీత) “కర్మలు చేయడంలోనే నీకు అధికారం ఉన్నది. కర్మ ఫలాలపైన ఎప్పుడూ లేదు. కర్మ ఫలానికి కారకుడివి కావద్దు. అలాగని కర్మలు చెయ్యడము మానవద్దు” అంటాడు భగవానుడు. కర్మ సిద్ధాంతం ప్రకారం మనిషి చేసే ప్రతి చర్యకి ప్రతిఫలం […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య “కర్మణ్యే వాధికా రస్తే మా ఫలేషు కదాచన । మా కర్మ ఫల హేతురభుహ, మాఁ తే సంగోత్స్వ కర్మణ్యే। (సాంఖ్య యోగము-భగవద్గీత) “కర్మలు చేయడంలోనే నీకు అధికారం ఉన్నది. కర్మ ఫలాలపైన ఎప్పుడూ లేదు. కర్మ ఫలానికి కారకుడివి కావద్దు. అలాగని కర్మలు చెయ్యడము మానవద్దు” అంటాడు భగవానుడు. కర్మ సిద్ధాంతం ప్రకారం మనిషి చేసే ప్రతి చర్యకి ప్రతిఫలం అనుభవించి తీరాలి. మంచి కర్మలకి మంచి ప్రతిఫలం మరియు చెడు […]

విశ్లేషణ: టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య “అర్ధము పురుషార్ధములలో నుత్తమము. అర్ధవంతుడు న్యాయము దప్పక మరియే ఉపాయము చేతనైనను ద్రవ్యము సంపాదించవచ్చును” అంటాడు పరవస్తు చిన్నయసూరి తన నీతిచంద్రికలో. అలాగే అన్నమయ్య ఆ ధనాన్ని గురించి మరొక విషయం చెప్తున్నాడు. ఆపదలలో ఉపయోగపడకుండా వున్న ధనం ఎవరికోసం? అని ప్రశ్నిస్తున్నాడు ఈ కీర్తనలో అన్నమయ్య. ఆ వివరాలేమిటో ఈ కీర్తనలో చూద్దాం. కీర్తన: పల్లవి: అక్కర కొదగని యట్టి అర్ధము లెక్కలెన్ని యైనా నేమి లేకున్న నేమిరే చ.1. దండితో […]