March 19, 2024

మనసు యొక్క ప్రాశస్థ్యం

రచన: సి.హెచ్.ప్రతాప్ మనసుపై ఆధిపత్యం సాధించినవాడే విజయుడు. మానసిక చిత్తవృత్తులను నిరోధించటమే మహారాజయోగం. మానవుడు నడవడిక మనసుపై ఆధారపడుతుంది. మనసే మానవుడుకి మకుటంలేని మహారాజు. మనస్సే మానవుడుకి మంచి మిత్రుడు, శత్రువు కూడా అవుతుంది. మనస్సును, చిత్తవృత్తులను నిరోధించడం కష్టసాధ్యమే అయినా అసాధ్యం మాత్రం కాదు. యోగం, ధ్యానం, ప్రాణాయామాలతో మనస్సును అదుపులో వుంచుకుంటే ఎన్నో అద్భుతాలను చేస్తుంది. మనస్సును నిరోధించలేకపోతే అది పరమ శత్రువుగా మారి మనలను చిత్రవధకు గురిచేస్తుంది. కేవలం మన శరీరం మీదే […]

భగవంతుని ఆత్మస్వరూపం

రచన: సి.హెచ్.ప్రతాప్ భగవంతుడికి అనంత నిరాకార జ్ఞానరూపం , అనంత విశ్వరూపం మరియు సాకారరూపం వుంటాయి. సాకార రూపాన్ని మనం సృష్టించుకున్నది, దానిని ఫొటోలలో, విగ్రహాలలో దర్శించవచ్చు. అయితే మొదటి రెండు రూపాలను ఎంతో సాధన చేస్తే గాని దర్శించడం కష్టం. ఇది ఆత్మ దర్శనం కలిగిన వారికి మాత్రమే సాధ్యపడుతుంది. విశ్వంలో భగవంతుడు లేక సద్గురువు ఎక్కడ వున్నాడంటే విశ్వమంతా చైతన్యం వలే వ్యాపించి వున్నాడని వేదం చెబుతోంది. చివరకు ఆత్మ జ్యోతి రూపంలో మన […]

కర్ణాటకలో పండుగలు

రచన: రమా శాండిల్య నేను బెంగుళూర్ వచ్చి మూడు సంవత్సరాలు పూర్తి అయింది. ఇక్కడ ఉండి నేను తెలుసుకున్న విషయం ఏమిటంటే, కర్ణాటక రాష్ట్ర ప్రజలు సంప్రదాయాన్ని చాలా విధిగా పాటిస్తారు. వీరి జీవితంలో సంప్రదాయము, సాహిత్యము, సంగీతం, నృత్యం వంటి విషయాలన్నీ పరంపరగా వస్తున్నాయి. వాటిని వీరు అంతే శ్రద్ధగా అనుసరిస్తున్నారు కూడా! వీరు చేసే పండుగలన్నీ, చాలా మట్టుకు నేను స్వయంగా చూసాను. రంగులమయం వీరి జీవితం. వీరు చాలా విషయాలు పరంపరాగతంగా ఆలోచిస్తారు, […]

బంజారా తాండాలో తీజ్ సంబురాలు

రచన: రాథోడ్ శ్రావణ్ బంజారా సాంస్కృతి, సాంప్రదాయానికి చాటి చెప్పే పండుగలలో అతి ముఖ్యమైనది “తీజ్ పండుగ” తీజ్ అనగా గోధుమ మొక్కలు అని అర్థం. ఈ పండుగను మన తెలంగాణా రాష్ట్రంలోని ఉమ్మడి పది జిల్లాల్లోనే కాక పోరుగునున్న ఆంధ్రప్రదేశ్, మహరాష్ట్ర, కర్ణాటక, గోవా మరియు ఉత్తర భారత దేశంలోని ఉత్తర ప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్ ఛత్తీస్ గడ్, రాజస్తాన్, గుజరాత్ మొదలగు రాష్ట్రాల్లో బంజారాలు బాజాబజేంత్రీలతో చాలా గొప్పగా జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగ మొదట ఎలా […]

తిత్తి కాసులు చెల్లె… తిరుణాలు చెల్లె

రచన: శ్యామదాసి “తిత్తి కాసులు చెల్లె తిరుణాలు చెల్లె” మా చిన్నతనంలో ఇంట్లో తరచు వినే మాట ఇది. పిల్లా, జెల్లాతో కలిసి చిన్న చిన్న యాత్రలు, సినిమాలు, షికార్లు, సంతలు, సరదాలు, ఇలాంటి వేమైనా ముగించుకుని ఇంటికి చేరగానే, ఇంట్లో వున్న పెద్ద వాళ్ళు వెనుకటి వాళ్ళ యాత్రానుభవాలను, అప్పటి వారి ఆనందాలను, గుర్తు చేసుకుంటూ తిత్తి ఖాళీ అయిందా, సంబరం తీరిందా, అంటూ ఛలోక్తిగా అనేవారు. తిత్తి నిండా (సంచినిండా) కాసులున్నపుడు, తిరుణాలు సంబరంగా […]

దానశీలత

రచన: సి. హెచ్. ప్రతాప్ దానంలో కర్ణుడి ఖ్యాతి జగద్విఖ్యాతం. నభూతో నభవిష్యతి అన్న చందాన అతని దాన ప్రస్థానం సాగింది. జన్మత: సహజ కవచకుండాలతో జన్మించిన కర్ణుడి వల్ల తన కుమారుడు అర్జునుడికి ఎప్పటికైనా ముప్పు తప్పదని గ్రహించిన ఇంద్రుడు ఒక కపట ఉపాయం ఆలోచించి పేద బ్రాహ్మణుడి రూపంలో వచ్చి కవచకుండలాలను దానంగా కోరాడు. ఇలాంటి మోసమేదో జరుగుతుందని ముందుగానే ఊహించిన సూర్యుడు. . దేవేంద్రుడు బ్రాహ్మణ రూపంలో వచ్చి నీ కవచకుండలాలు ఇవ్వమని […]

మెచ్చుకోలు

రచన: లావణ్య బుద్ధవరపు మనం చేసే పని ఎంత చిన్నదైనా పెద్దదైనా, దానికి ఫలితం ఎంత చిన్నదైనా కూడా ప్రతి అంశంలోనూ మెచ్చుకోలు ఆశించడం సహజ మానవ నైజం. ఇది పుట్టుకతోనే వస్తుంది. సాధారణంగా పిల్లలు నడక మొదలు పెట్టడం, మాటలు పలకడం, రకరకాల విన్యాసాలు చేయడం లాంటివి తల్లిదండ్రులుగా చూస్తూ మనం మురిసిపోతూ వారిని ప్రేమమీరా ముద్దుల్లో ముంచెత్తిస్తాం. అది వాళ్ళు మరింత ఉత్సాహంగా ఇంకా ఎక్కువగా ఆ పనులను చేయడానికి పురిగొల్పుతుంది. అది మరి […]

రిమెంబర్ – రీమెంబెర్

రచన: శ్యామదాసి   రిమెంబర్ (సదాస్మరణ) రీమెంబెర్ (మళ్ళీ ప్రపంచంలోకి) అద్దoలో చూస్తేగాని మన ముఖం మనకు తెలియదు శాస్త్రాల ద్వారాగానే గురుముద్రతతో ఆత్మ దర్శనం కలుగుతుంది.  గురువు అనే దర్పణం మన స్థితిని మనకు చూపిస్తుంది,  కర్తవ్యాన్ని బోధిస్తుంది.  శ్రీకృష్ణ పరమాత్మను గురువుగా స్వీకరించి నష్టోమోహ: స్మృతిర్లబ్ధా త్వత్ప్రసా దాన్మయాచ్యుతI స్థితో స్మి గతసన్దేహ: కరిష్యే వచనం తవ భగవద్గీత 18-73 “ఓఅచ్యుతా నా మోహము తొలగినది,  నీ కరుణచే నా స్మృతిని తిరిగి పొందితిని. […]

తస్మై శ్రీ గురవైనమః

రచన: విశాలి పేరి తస్మై శ్రీ గురవైనమః   गुरू गोविन्द दोऊ खड़े, काके लागूं पांय। बलिहारी गुरू अपने गोविन्द दियो बताय।। ‘గురువు,  భగవంతుడు ఎదురుగా నిలిస్తే నేను నమస్కరించేది మొదట గురువుకే, ఎందుకంటే ఆ భగవంతుడు ఉన్నాడని చెప్పింది నా గురువే కదా!’ అని కబీర్ దాస్ అన్నాడు.  ఈ రోజు విద్యార్థులు ఎంత ఉన్నతమైన స్థానంలో ఉన్నా ఆ చదువుకు బీజం వేసి దాని మీద ఆసక్తి కలగడానికి […]

ఒంటరివైపోయావా??

రచన:- లావణ్య బుద్ధవరపు ఇప్పుడు కొత్తగా ఏదీ జరగలేదు. కానీ చాలా వెలితిగా ఉంది. విపరీతమైన ఒంటరితనం. ఎన్నో ఏళ్లుగా పరుగులు పరుగులు తీస్తూ, ఏదో సాధించెయ్యాలి అని అనుక్షణం తపన పడుతూ, కింద పడుతూ లేస్తూ, ఊపిరి తీసుకోవడం కూడా మర్చిపోయి గడిపేకా, ఎందుకో ఈ సాయంత్రం చాలా గుబులుగా, అన్నీ పోయేయేమో అనే దిగులుగా, విపరీతమైన శూన్యం ఆవహించి ఎడతెగని కన్నీటి ధారలు ఆపినా ఆగనంటూ మరింత కలవరపెడుతున్నాయి. అన్ని పనులూ అలాగే నడుస్తున్నాయి. […]