करारविंदॆन पदारविंदं मुखारविंदॆ विनिवॆशयंतं वटस्य पत्रस्य पुटॆ शयानं बालं मुकुंदं मनसा स्मरामि. శ్రీ కృష్ణా! కమనీయ చంద్ర ముఖుఁడా! చిద్రూప! సద్వేద్యుఁడా! శోకాదుల్ మము నాశ్రయించి, మది నిన్ జూడంగ రానీక, పల్ చీకాకుల్ కలిగించు చుండె. కనితే? శ్రేయస్కరా! మమ్ము నీ వే కాకున్నను కాచు వారెవరొకో! విశ్వంభరా! తెల్పుమా! భావము:- కమనీయమైన ఓ చంద్ర బింబము వంటి ముఖము కలిగిన వాడా! చిత్స్వరూపుడా! సత్స్వరూపుడుగా తెలియబడువాడా! ఓ శ్రీ కృష్ణా!దుఃఖము […]

ప్రకృతిమాత అని ఒక ఏకాండీనామంతో వ్యవహరిస్తున్నప్పటికీ అనుభవంలో ఆ ప్రకృతి అంతా ఒకే శక్తిగా లేదు. నానా విభిన్నశక్తుల సమ్మేళనంగా భాసిస్తూ ఉన్నది. వీటిల్లో కంటికి దృశ్యమానమయ్యే శక్తులు కొన్ని, మన బుద్ధికి మాత్రమే గమ్యమానమయ్యే శక్తులు కొన్ని, అనుభవగోచరాలు మాత్రమే అయిన శక్తులు మఱికొన్ని. స్వయంవ్యక్తాలుగానే తెలియదగినవి ఇంకొన్ని. గ్రహాలూ, సూర్యచంద్రులూ, పంచభూతాలూ, నదులూ, పర్వతాలూ, సముద్రాలూ – ఇలాంటివన్నీ కంటికి కనిపించే ప్రకృతిశక్తులు. శృంగారోద్రేకం, గర్భదోహదక్రమం (కడుపులో బిడ్డ రూపుదిద్దుకోవడం), వివిధరోగాలూ మొదలైనవి అనుభవగోచరాలైన […]

నేచురల్ లాంగ్వేజి ప్రాసెసింగ్ (Natural Language Processing) అంటే ఏమిటి? అన్న ప్రశ్నకు తేలిగ్గా జవాబు చెప్పాలంటే, కృత్రిమ మేధ కు(ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజన్స్) సంబంధించిన పరిశోధనకు గల ఉపశాఖల్లో ఒకటిగా చెప్పవచ్చు. క్లుప్తంగా దీన్ని ఎన్నెల్పీ అందాము. ఎన్నెల్పీ అన్న సంక్షిప్త నామం న్యూరో లింగిస్టిక్ ప్రోగ్రామింగ్ (Neuro Linguistic Programming) అన్న శాఖకు కూడా వాడతారు కానీ, ఈ వ్యాసం లో ఎన్నెల్పీ అంటే మాత్రం‌ సహజ భాషా ప్రవర్తనం (బూదరాజు ఆధునికవ్యవహారకోశం ప్రకారం ప్రాసెసింగ్ […]

ఈ మధ్యకాలంలో భారతీయ గృహహింస నిరోధక చట్టం సృష్టించిన వివాదం అంతా ఇంతా కాదు. ఆ చట్టం బాధిత స్త్రీలకు ఉపశమనం కలిగిస్తుందని సాధారణ ప్రజల అభిప్రాయం. అయితే దాని దుర్వినియోగంపై ప్రత్యేక దృష్టి సారించిన ఆకాశరామన్న గారు తన దృక్కోణాన్ని ఈ వ్యాసం ద్వారా మనతో పంచుకుంటున్నారు. A,B అనే ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య ఒక తగాదా వచ్చి పడింది. దాన్ని పరిష్కరించమని మరో వ్యక్తి దగ్గరకి వెళ్ళారు. ఆ వ్యక్తి ఒక నిబంధన ప్రకారమే […]

గత రెండు దశాబ్దాలనుండీ దేసంలో ప్రతీమూలా మార్మ్రోగుతున్న పదాలు “ప్రపంచీకరణ, పరిశ్రామీకరణ”. ఆ పదాలు వినగానే మనకి స్ఫురించేవి – కష్టాలు లేని ప్రజలూ, ఇబ్బడి ముబ్బడిగా ఉద్యోగాలూ, సుఖశాంతులు గట్రా. అయితే వాటితోపాటుగా వచ్చే అనర్ధాల గురించి ఎక్కువగా ఎవరూ ఆలోచించలేదు. ఆ దృక్కోణంలో ఆలోచించిన కేక్యూబ్ వర్మ గారు మనకందిస్తున్న వ్యాసం ఇది నేను మీముందుంచుతున్న ఈ అంశాలన్నీ మనందరికీ ఎరుకలో వున్నవే. గణాంకాల పట్టికల ద్వారా మిమ్మల్ని ఒప్పించే ప్రయత్నం చేయడానికి నేను […]

తమిళనాడు శివాలయాలకి పుట్టిల్లు అంటే అతిశయోక్తి కాదేమో. అక్కడ వున్నన్ని విశాలమైన, అద్భతమైన, అపురూపమైన కళా సంపదతో కూడిన దేవాలయాలు ఇంకెక్కడా కనబడవు. దీనికి ముఖ్య కారకులు తమిళనాడు పాలకులైన చోళ, పాండ్య చక్రవర్తులు అభినందనీయులు. ముఖ్యంగా చోళులు. శివుని పట్ల తమకు గల అత్యంత భక్తి ప్రపత్తులకు నిదర్శనంగా ఈ దేవాలయాలకోసం వారు ఖర్చుపెట్టిన డబ్బు అపారం, వెలకట్ట లేనిది. ఇన్ని తరాల తర్వాత కూడా మనమీ విశాలమైన దేవాలయాలను ఇంత భక్తి శ్రధ్ధలతో దర్శించి […]

భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలు రాజరికపు పాలనలో ఉండేవి. బ్రిటీషువారి ఆక్రమణ తర్వాత ప్రజాస్వామ్యపు పరిపాలన వచ్చి రాచరికాలు కనుమరుగైనాయి. వారి విలాస రాజభవనాలు ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, హోటళ్లుగా మారిపోయాయి. అటువంటి ఒక అద్భుతమైన రాజభవనం హైదరాబాదులోని ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్ .. “ఫలక్‌నుమా” అంటే ” స్వర్గలోకపు నక్షత్రం” అని అర్ధం. నిజంగానే ఇది ఆకాశంలో నక్షత్రంలా ఉంటుంది. 1893 లో ప్రారంభించబడింది. హైదరాబాదులోని చార్మినార్‌కు ఐదు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఒక కొండపైన తేలు ఆకారంలో కనిపించే ఈ […]

మన ప్రాచీనాలంకారికులు చెప్పిన నవరసాల్లో హాస్యం కూడా ఒకటి. హాసం అంటే నవ్వు. ఆ నవ్వును పుట్టించేదే హాస్యం. నవ్వు నాలుగందాల చేటని కొందరు నీరసవాదులు నిరసించినా, నేడు “నవ్వు” అన్నదానికి, ఆరోగ్యానికి చాలా మంచిదని గుర్తించడం వల్లే చాలా ఊళ్లలో ‘హ్యూమర్ క్లబ్స్’ వెలిసాయి. పనిగట్టుకుని రోజూ గంటసేపు నవ్వడం ఆరోగ్యం కోసమే అని ప్రకటన ఇచ్చేవాళ్లు ఎక్కువయ్యారు. అయితే ‘అతి సర్వత్ర వర్జయేత్’ కాబట్టి అదుపాజ్ఞలు లేని నవ్వు కూడా సమర్ధనీయం కాదు. ప్రసన్నమైన […]

“నేనింతా ఒక పిడికెడు మట్టే కావచ్చు, కానీ కలమెత్తితే నాకు ఒక దేశపు జెండాకున్నంత పొగరుంది.” – అని గర్జించిన గుంటూరు శేషేంద్ర శర్మ పరిచయం అవసరం లేని కవి. శేషేంద్ర శర్మ ను విప్లవకవి అనో, ఇజాల కవి అనో, వాదాల మరియూ నినాదాల కవి అనో ఒకగాటన కట్టేయలేం. ఆయన కవితల ద్వారా ఆయనేమిటో ఒక్క మాటలో చెప్పడం దుర్లభమేకానీ, ఒక్కమాటలోఆయనేమి కాదో మాత్రం తప్పకుండా చెప్పవచ్చు. ఆయన అకవి కాదు, కుకవి కాదు. […]

రచన : శ్రీ రాఘవ కిరణ్ భారతదేశంలో కర్ణాటకసంగీతం నేటిరూపును సంతసించుకోవటానికి కారకులైన వాగ్గేయకారులలో ప్రముఖులు జయదేవులు, తిరుజ్ఞానసంబంధులు, అన్నమాచార్యులు, పురందరదాసు, నారాయణతీర్థులు, క్షేత్రజ్ఞులు, భద్రాచల రామదాసు, సదాశివ బ్రహ్మేంద్రులు, ఊత్తుక్కాడు వేంకటసుబ్బయ్య, శ్యామాశాస్త్రులు, ముత్తుస్వామి దీక్షితులు, త్యాగబ్రహ్మము, వీణ కుప్పయ్య, మహారాజా స్వాతి తిరుణాళ్, పల్లవి శేషయ్య, పట్నం సుబ్రహ్మణ్యయ్యరు, రామనాథపురం శ్రీనివాస అయ్యంగారు, హరికేశనల్లూరు ముత్తయ్యభాగవతులు, మైసూరు వాసుదేవాచార్యులు, సుబ్రహ్మణ్య భారతి ప్రభృతులు. ఈ వాగ్గేయకారులలో పురందరదాసు “కర్ణాటకసంగీతపితామహు”నిగా పేరొందితే, “కర్ణాటకసంగీతత్రిమూర్తులు”గా పేరువడసినవారు త్యాగబ్రహ్మము, […]